Smogalarm gekoppeld aan felle vrieskou Het smogalarm heeft zich weer meester gemaakt van de omgevingslucht waarin het fijn stof heerst. De snelheidsbeperking voor Vlaanderen is vanaf vrijdag op een aantal snel- en ringwegen 90km/u. Brussel deed er nog een schepje bij en hield het op 50 km/u mét extra snelheidscontroles. Deze zullen meer dan waarschijnlijk meer opbrengen dan alcoholcontroles. Dezer dagen werd een periode met verhoogde luchtverontreiniging. Dit wordt gekenmerkt door verhoogde concentraties van onder andere stikstofoxiden (NO en NO2), koolstofmonoxide (CO), benzeen maar van vooral fijne stofdeeltjes (PM10, PM2.5) in de buitenlucht. Deze stoffen kunnen, net zoals ozon in de zomer,gezondheidsproblemen veroorzaken. Afhankelijk van de concentratie in de omgevingslucht, de blootstellingsduur, de gevoeligheid van de blootgestelde personen en hun activiteit kunnen volgende symptomen optreden : - vermindering van de ademhalingsfuncties - toename van respiratoire aandoeningen (bronchitis, …) - toename in ernst en frequentie van symptomen bij personen met COPD (chronisch obstructief longlijden) en astma Mensen die bijzonder gevoelig zijn voor luchtvervuiling zoals jonge kinderen, ouderen, personen met hart- en vaatziekten enz., doen best geen ongewone lichamelijke inspanningen. Iedereen wordt overigens aangeraden tijdens een fijn stof episode langdurige fysieke inspanningen (bijvoorbeeld joggen) zoveel mogelijk te vermijden. Omwille van de kleine afmeting, de diameter is kleiner dan een honderdste van een millimeter, van de fijn stof deeltjes kunnen ze gemakkelijk overal binnendringen en zijn de concentraties ervan binnenshuis niet significant lager dan in de buitenlucht. De oorzaak van deze toename van luchtverontreiniging is een weerssituatie die gekenmerkt wordt door lage windsnelheden en een temperatuursinversie. Deze meteorologische omstandigheden zorgen voor een slechte verdunning en opstapeling van luchtverontreiniging in de omgevingslucht op verschillende plaatsen in het land. De hoogste concentraties worden verwacht in de grote agglomeraties en industriezones. Deze smogepisode zal voornamelijk het gevolg zijn van de uitstoot en opstapeling van luchtvervuilende stoffen op regionale schaal (uitstoot in België en de ons omringende regio’s). We keken naar de regio zaterdagmiddag om 12u en toen bleek dat het PM-10 stof in de Antwerpse agglomeratie en aan de haven op niveau 9 stond en dat is ‘zeer slecht’. De Fijn stofmeter in de Laarstraat te Zwijndrecht gaf toen ook “Zeer slecht” aan. Om maar te zeggen dat het smogalarm wel terecht is maar of het minderen van de snelheid van personenwagens daar veel kan aan verhelpen, is een andere vraag. Volgens Touring, is dat niet het geval. Zwijndrecht Laarstraat vermeldde 178 µg/m³ glijdend 24u gemiddelde (177 om 13u). Dat was vrij hoog maar in Borgerhout was dat 188µg:m³ (190 om 13u), Ruisbroek 192, Roeselare haven 193 en Schoten zelfs 194 µg/m³.(198 om 13u). Glijdend over 24 uren waren er maar 5 hogere waarden dan deze van Zwijndrecht. Zaterdagmiddag 12u was de toestand in Zwijndrecht op dat ogenblik 124 µg/m³ (119 om 13u) tegenover bv. Schoten met 243 µg/m³ (219 om 13u), Borgerhout 228 (172 om 13u) en Luchtbal Antwerpen 226 µg:m³. In Zwijndrecht zal de invloed van het veel minder zwaar verkeer op een zaterdag wel meespelen. Meest fijn stof in Vlaanderen werd zaterdag om 13u vastgesteld in Schoten. Om 13u was de top-vijf:. Hoogst: Schoten en Hasselt 219 µ/m³ 2. Ruisbroek 187µ/m3 3. Antwerpen Luchtbal 174 µ 4. Borgerhout 172µ en Dessel 163 µ/m³. Om 14u was voor Zwijndrecht het 24 uren gemiddelde weer 178 en op dat moment bedroeg het fijn stof: 121 µ/m³ PM-10 stof omvat voornamelijk deeltjes kleiner dan 10 µm (= 1 µm = 1 micrometer = 10-6m = 0.000001 m). Het PM-10 stof is een onderdeel van zwevend stof dat alle deeltjes omvat, zowel vaste als vloeibare, die in de atmosfeer rondzweven. De belangrijkste bronnen van stof zijn het verkeer en de industrie. De schadelijke invloed van stof is vooral afhankelijk van de samenstelling van het stof en kan daarom toxisch zijn. Fijn stof of PM-10 dringt door tot in de longen. De Vlaamse MilieuMaatschappij beheert 50 telemetrische (= controleerbaar en bestuurbaar vanop afstand) meetstations verspreid over gans Vlaanderen. Met behulp van speciale toestellen meten deze meetstations de hoeveelheid vervuilende stoffen aanwezig in de buitenlucht. Zwaveldioxide, stikstofoxides, fijn stof en ozon zijn voorbeelden van verontreinigende stoffen. Elke 10 seconden wordt de hoeveelheid van elke verontreinigende stof bepaald. Na 30 minuten wordt er voor elke stof een gemiddelde waarde berekend. Deze gemiddelde halfuurswaarden worden elk uur doorgestuurd naar een centrale databank.